هنگامي‌كه آفتاب درست بر نصف‌النهار سيستان ( 5/33 درجه) مي‌گذرد از ژاپن در خاور تا جزيره‌هاي خالدات در باختر، در سراسر جهان كهن آفتاب ديده مي‌شود، اما در خاور به گونه‌ي فرورفتن و در باختر به گونه‌ي برآمدن آفتاب.
منظور از جهان كهن، قاره‌هاي آسيا، آفريقا و اروپا است، زيرا پهنه‌ي بزرگ خشكي آمريكا براي پيشينيان ما شناخته شده نبود. به سخن ديگر هنگامي‌كه آفتاب بر نصف‌النهار سيستان مي‌تابيد از دورترين نقطه در شرق تا دورترين نقطه در غرب جهان شناخته‌شده براي پيشينيان ما، آفتاب ديده مي‌شود. واژه‌ي «نصف‌النهار» برگردان تازي واژه‌ي «نيمروز» است.
مي‌گويند كه در روزگار كهن در نيمروز رصدخانه‌ي به نام گنگ‌دژ ساخته بودند و زرتشت در سال 1725 پيش از ميلاد در آن‌جا به رصد پرداخت. وي برآمدن خورشيد را به برج حَمَل رصد كرد و پايه‌ي گاهشماري‌هاي آينده را استوار كرد. بنابراين، دانستن خط نيمروزي به ايرانيان كمك كرد تا گاه را به درستي اندازه‌گيري كنند و درست‌ترين گاهشمار جهان را پديد آورند.
منبع خبر سایت کنجکاو
